Nie inwestuj, jeśli nie jesteś przygotowany/a na utratę wszystkich zainwestowanych pieniędzy. To inwestycja wysokiego ryzyka i nie należy oczekiwać, że będzie się chronionym, jeśli coś pójdzie nie tak. Poświęć dwie minuty, aby dowiedzieć się więcej.
Efekty kształcenia:
Po przeczytaniu tego artykułu będziesz rozumieć:
- Co to jest i jak działa portfel krypto
- Co to jest koncepcja opieki oraz co oznacza pojęcie Recovery Seed
- Jaka jest różnica między tzw. hot i cold storage
- Jakie są różne formaty portfela - papierowy, przeglądarkowy, mobilny i sprzętowy
Co to jest portfel krypto?
Portfel krypto to interfejs do wysyłania, odbierania i zarządzania twoimi aktywami kryptowalutowymi. Istnieją różne projekty portfeli krypto, równoważące kontrolę, bezpieczeństwo i wygodę.
Przyjrzymy się tym trzem kryteriom, aby pomóc zrozumieć, który rodzaj portfela krypto jest najlepszy dla Twoich potrzeb.
Portfele krypto i kontrola funduszy
Kryptowaluta jest zabezpieczona kryptografią, a nie autorytetem banku centralnego.
Aby wysłać krypto, potrzebujesz pary kluczy - długiego ciągu znaków obejmującego liczby i litery. Jeden klucz jest prywatny, działa jak hasło do odblokowania środków i powinien być znany tylko Tobie. Drugi klucz jest publiczny i zawiera szczegółowe informacje o tym, dokąd trafiają środki i gdzie znajdują się w blockchainie.
Klucze publiczne są powszechnie znane jako adresy Bitcoin. Podobnie jak w przypadku adresu ulicy każdy, kto ma połączenie z Internetem, może sprawdzić adres Bitcoin i zobaczyć, jakie niewydatkowane fundusze posiada. Żadne dane osobowe nie są z nim powiązane.
Klucz prywatny pozwala danej osobie obracać kryptowalutami, które zabezpiecza, więc dbanie o bezpieczeństwo kluczy prywatnych ma krytyczne znaczenie. Nie ma niezawodnego zabezpieczenia przy posiadaniu kryptowalut; jeśli stracisz klucze prywatne, stracisz dostęp do swoich krypto na zawsze.
Ten aspekt pełnej kontroli nad twoimi cyfrowymi pieniędzmi jest uważany za funkcję, a nie defekt. Taki poziom osobistej odpowiedzialności nie pasuje jednak każdemu, dlatego portfele krypto różnią się w zależności od tego, kto ma kontrolę nad kluczami prywatnymi. Jest to określane jako sprawowanie pieczy.
Portfele krypto bez sprawowanej pieczy (non-custodial)
Portfel krypto typu non-custodial przechowuje klucze prywatne, dając użytkownikowi pełną kontrolę i odpowiedzialność.
Dla ułatwienia klucze prywatne dla wszystkich funduszy są łączone w jedną informację zwaną frazą odzyskiwania, czyli Recovery Seed, która jest zbiorem 12-24 unikalnych słów.
Recovery Seed daje dostęp do wszystkich środków zabezpieczonych przez portfel bez sprawowanej pieczy, jeśli zostanie zgubiony lub skradziony, więc ważne jest, aby chronić swoją frazę Seed.
Portfele krypto typu custodial
Portfel krypto typu custodial przekazuje klucze prywatne pod pieczę strony trzeciej, ale daje Ci dostęp za pośrednictwem tradycyjnych danych uwierzytelniających do konta, takich jak nazwa użytkownika i hasło.
Możesz odzyskać te dane uwierzytelniające w zwykły sposób (taki jak odzyskiwanie hasła), co odciąża Cię od odpowiedzialności za ochronę kluczy. Musisz jednak ufać, że strona trzecia nie zostanie zhakowana ani po prostu nie zbankrutuje. Wyeliminowanie tych zaufanych relacji było jednym z głównych celów Satoshi Nakamoto podczas tworzenia pierwszej kryptowaluty jaką jest Bitcoin.
Jeśli korzystasz już z giełdy kryptowalut do kupowania i sprzedawania krypto, Twoje konto będzie automatycznie zawierać portfel krypto typu custodial za pośrednictwem komputera stacjonarnego, telefonu komórkowego lub aplikacji. Wszelkie zakupione krypto będą tam przechowywane, a giełda będzie zarządzać Twoimi kluczami prywatnymi, dopóki nie zdecydujesz się wypłacić środków do portfela typu non-custodial.
Portfele typu non-custodial przerzucają całą odpowiedzialność za bezpieczeństwo na Ciebie, ale ich konstrukcja różni się sposobem zrównoważenia tego bezpieczeństwa z wygodą. Te dwa czynniki – wygoda i bezpieczeństwo – odpowiadają za dodatkowe kryteria portfela krypto.
Gorące i zimne portfele krypto typu custodial
Połączenie z Internetem (gorące) stanowi największe zagrożenie dla każdego portfela krypto, ale bez połączenia z Internetem (zimne) nie można handlować ani dokonywać transakcji.
Gorące portfele –Domyślnie połączone z Internetem dla maksymalnej wygody. Twój portfel giełdowy jest rodzajem gorącego portfela.
Zimne portfele – Domyślnie offline i łączysz się z Internetem tylko podczas transakcji, maksymalizując bezpieczeństwo. Poniżej przedstawimy główny rodzaj zimnego portfela.
Aby dostosować się do preferencji dotyczących poziomu kontroli, wygody i bezpieczeństwa, pojawiły się różne projekty portfeli, które są programowe (miękkie) lub sprzętowe (twarde).
Rodzaje miękkich portfeli
Portfele mobilne – Najpopularniejszym rodzajem miękkiego portfela jest aplikacja na Twoim telefonie. Mobilne portfele krypto mogą być typu custodial lub non-custodial.
Portfele w przeglądarce – Jeśli regularnie korzystasz z aplikacji cyfrowych (dApps) do handlu krypto/NFT, Defi lub gier, musisz często zatwierdzać transakcje. Portfele przeglądarkowe, takie jak MetaMask, działają jako rozszerzenia w przeglądarce, zapewniając wygodę łączenia się z dApp i zatwierdzania transakcji jednym kliknięciem przycisku.
Ze względu na swój charakter, zarówno portfele przeglądarkowe, jak i mobilne są domyślnie połączone z Internetem, więc należą do kategorii hot wallet. Portfele gorące są wygodniejsze, ale mniej bezpieczne.
Rodzaje portfela sprzętowego
Sprzętowe urządzenia portfelowe –Najpopularniejszym rodzajem twardego portfela jest małe fizyczne urządzenie, które łączy się z laptopem za pomocą USB lub kodu QR. Portfele sprzętowe współpracują z aplikacją komputerową, aby umożliwić przeglądanie portfela bez konieczności łączenia się z urządzeniem i ujawniania kluczy prywatnych.
Gdy musisz podpisać transakcje, podłączasz urządzenie i dokonujesz niezbędnych zatwierdzeń. Fraza Recovery Seed jest przechowywana w trybie offline.
Istnieje wiele konkurencyjnych marek sprzętowych portfeli krypto, różniących się użytecznością i funkcjami bezpieczeństwa.
Portfele papierowe– Najbardziej podstawową formą twardego portfela jest kartka papieru z parami kluczy prywatnych/publicznych zapisanymi jako ciągi tekstowe i wydrukowanymi jako kody QR.
Portfele papierowe są łatwe w użyciu i przechowywaniu i były popularne zanim pojawiły się portfele sprzętowe. Portfele papierowe są darmowe, co może wydawać się atrakcyjne, ale wymagają systemu pośredniczącego do dokonywania transakcji. Co więcej niektóre witryny umożliwiające generowanie papierowych portfeli okazały się niezabezpieczone.
Podsumowanie typów portfeli krypto
Aby podsumować różnice między portfelami krypto, poniżej podano ich charakterystykę w tabeli wraz z niektórymi zaletami i wadami.
Typ portfela | Typ pieczy | Miękki/Twardy | Gorący/Zimny | Przykład | Koszt | Korzystanie |
Mobilny | Może być typu custodial (ze sprawowaniem pieczy) lub non-custodial (niesprawujący pieczy) | Miękki | Gorący | MetaMask | Bezpłatny | Częste, małe transakcje |
Komputer stacjonarny | Typu Custodial | Miękki | Gorący | Wymiana | Bezpłatny | Handel |
Przeglądarka | Typu Non-Custodial | Miękki | Gorący | MetaMask | Bezpłatny | Handel, Defi |
Sprzętowy | Typu Non-Custodial | Twardy | Zimny | Ledger, Trezor | 50-250£ | Przechowywanie długoterminowe |
Papierowy | Typu Non-Custodial | Twardy | Zimny | Bitaddress | Bezpłatny | Przechowywanie średnioterminowe |
Podsumowanie portfeli krypto: Czym jest portfel kryptowalutowy?
Portfel krypto to interfejs do wysyłania, odbierania i zarządzania Twoimi aktywami kryptograficznymi. Istnieją różne projekty portfeli krypto, które w różnym stopniu równoważą kontrolę, bezpieczeństwo i wygodę.
Portfele krypto i kontrola kluczy
Aby wysłać krypto, potrzeba pary kluczy – długich ciągów znaków zawierających liczby i litery. Jeden klucz jest prywatny: działa on jak hasło odblokowujące środki i powinien być znany tylko Tobie. Drugi jest publiczny: Zapewnia szczegółowe informacje o tym, dokąd trafiają środki; ich lokalizacja w łańcuchu bloków.
Istnieją portfele zarządzające kluczami prywatnymi za Ciebie – portfele typu custodial – oraz takie, w których to Ty zarządzasz kluczami – typu non-custodial – za pomocą Recovery Seed (12-24 unikalnych słów).
Bezpieczeństwo i wygoda
Poszczególne portfele krypto charakteryzują się różnymi poziomami bezpieczeństwa i wygody. Bycie offline zapewnia maksymalne bezpieczeństwo, ale jest mniej wygodne. I odwrotnie.
Gorące portfele –Domyślnie połączone z Internetem dla maksymalnej wygody. Twój portfel giełdowy jest rodzajem gorącego portfela.
Zimne portfele – Domyślnie offline i łączysz się z Internetem tylko podczas transakcji, maksymalizując bezpieczeństwo.
Twarde i miękkie portfele
Portfele krypto dzielą się również na fizyczne urządzenia sprzętowe (twarde) i te, które są oparte na oprogramowaniu (miękkie).