hands touching a screen

Co to jest handel lewarowany?

Udostępnij

Efekty kształcenia: 

Po przeczytaniu tego artykułu będziesz rozumieć:

1. Co to jest lewar (dźwignia finansowa)
2. Co należy rozumieć przez handel lewarowany
3. Zalety i wady handlu lewarowanego 

Co to jest handel lewarowany? 

Handel lewarowany umożliwia prowadzenie transakcji o większym ryzyku niż pozwala na to posiadany kapitał, bo opiera się na pożyczce. Instytucje finansowe pozwalają na lewarowanie wartości posiadanego kapitału do ustalonego poziomu, określanego jako proporcja np.: 5:1 lub 5x. 

Większe ryzyko oznacza, że zyski i straty są większe proporcjonalnie do wysokości zastosowanego lewara. Łatwiej zrozumieć na czym polega handel lewarowany porównując go z handlem standardowym. 

Standardowy handel i handel lewarowany

Standardowa metoda handlowania aktywami, w tym kryptowalutą, polega na przekazaniu instytucji finansowej, od której się kupuje, pełnej kwoty transakcyjnej. 

Oto prosty przykład standardowej transakcji na rynku spot w stosunku 1:1.

  • Bob wpłaca 100 GBP do swojego portfela cyfrowego 
  • Bob składa zlecenie na zakup bitcoinów (BTC) o wartości 100 GBP po cenie spot 
  • Transakcja Boba podlega zmianom rynkowym w stosunku 1:1 lub 100%, ponieważ kwota transakcji wynosi 100 GBP i Bob w całości tę kwotę przekazał.  

To oznacza, że transakcja Boba na kwotę 100 GBP podlega wahaniom ceny BTC w stosunku 1:1. 

  • Jeśli cena BTC urośnie o 5%, transakcja przyniesie zysk w wysokości 5 GBP i o tyle wzrośnie wartość kapitału Boba: 100+(100*0,05)=105 GBP 
  • Jeśli cena BTC spadnie o 5%, transakcja przyniesie stratę w wysokości 5 GBP i o tyle spadnie wartość kapitału Boba: 100-(100*0,05)=95 GBP 

Teraz spójrzmy na transakcję Boba przy lewarze 10:1 lub 10x i takim samym kapitale początkowym.

  • Bob wpłaca 100 GBP do swojego portfela cyfrowego 
  • Bob używa swoich 100 GBP jako formy zabezpieczenia znanego jako depozyt zabezpiecający, aby lewarować swoją transakcję dziesięciokrotnie 
  • Całkowita wartość transakcji = lewar*depozyt. Pozwala Bobowi na złożenie zlecenia na zakup BTC o wartości 1 000 GBP (100 GBPx10) po cenie spot

To oznacza, że transakcja Boba o wartości 100 GBP wystawiona jest na dziesięciokrotnie wyższe zyski lub straty w porównaniu do jego transakcji o stosunku 1:1.

  • Jeśli cena BTC urośnie o 5%, za sprawą dziesięciokrotnego lewara zysk z transakcji wzrośnie do 50%, czyli do 50 GBP. Zysk Boba wyniesie zatem: 1 000+(1 000*0,05)= 1 050-900=150 GBP 
  • Jeśli cena BTC spadnie o 5%, za sprawą dziesięciokrotnego lewara transakcja przyniesie 50% czyli 50 GBP straty: 1 000-(1 000*0,05)=950-900=50 GBP 

Skorzystanie z dziesięciokrotnego lewara oznacza, że kapitał Boba o wartości 100 GBP może zwiększyć się lub zmniejszyć o 50% pomimo tego, że rynek odnotuje zaledwie 5-procentową zmianę. Biorąc pod uwagę, jak niestabilne są ceny kryptowalut, handel lewarowany może przynieść spektakularne zyski i straty, zatem należy do niego podchodzić z ogromną ostrożnością. 

Lewar 

Wpłata początkowa 

Wartość transakcji 

Pożyczka 

 Depozyt 

1:1 

100 £ 

100 £ 

0 £ 

0 £ 

5:1 

100 £ 

500 £ 

400 £ 

100 £ 

10:1 

100 £ 

1 000 £ 

900 £ 

100 £

 

 

 

Wzrost ceny o 5% 

Spadek ceny o 5% 

Lewar 

Marża 

Wartość transakcji 

Zysk w % 

Wartość transakcji 

Zysk w % 

1:1 

100 £ 

105 £ 

5% 

95 £ 

-5% 

5:1 

100 £ 

525 £ 

25% 

475 £ 

-25% 

10:1 

100 £ 

1 050 

50% 

950 £ 

-50%

Handel lewarowany i wezwanie do uzupełnienia zabezpieczenia (margin call) 

W prostym przykładzie prezentującym transakcję Boba przy dziesięciokrotnym lewarze brakuje jednego ważnego elementu, tzw. margin call.

Kiedy instytucja finansowa oferująca kryptowaluty proponuje handel lewarowany, w rzeczywistości udziela swoim klientom kredytu. W powyższym przykładzie daje Bobowi 900 GBP kredytu, bo gdyby cena BTC spadła do zera, transakcja Boba jest potencjalnie narażona na stratę 1 000 GBP.

W tym skrajnym scenariuszu instytucja ta, dając Bobowi szansę dziesięciokrotnego powiększenia zysku z tytułu wzrostu ceny, ryzykuje znaczącą stratę. 

Chcąc zmniejszyć potencjalny negatywny wpływ znaczącej zmiany cen, instytucja ta dokonuje margin call. Margin call ma miejsce wówczas gdy wartość środków, które Bob mógłby wypłacić (wartość pozycji pomniejszona o kredyt) wyrażona jako procentowy udział w rynkowej wartości jego transakcji spadnie poniżej ustalonego poziomu tzw. maintenance level.

Margin call daje Bobowi dwie możliwości:

  • Zwiększenie kwoty depozytu powyżej ustalonego poziomu maintenance level 
  • Sprzedanie niektórych pozycji, aby dostosować maintenance level   

Jeśli wartość pozycji Boba spadnie do zera, cały jego depozyt przepada, a lewarowana transakcja zostaje zamknięta, co nazywane jest likwidacją.

Margin call to sposób, w jaki instytucje finansowe chronią się przed ryzykiem lewara podejmowanym przez ich klientów, a biorąc pod uwagę, że dostępny lewar może stanowić stukrotność depozytu, ryzyko to jest znaczące.

Rynki krypto są bardzo dynamiczne i można się spóźnić z reakcją na margin call, dlatego traderzy korzystają z taktyki znanej jako zatrzymanie straty (stop-loss). 

Stop-loss to polecenie zatrzymania transakcji, kiedy dochodzi do straty na określonym poziomie. Traderzy wybierają takie poziomy zatrzymania straty, które informują ich o błędnych założeniach transakcyjnych. Dzięki poleceniu stop-loss użytkownicy zachowują kapitał, który pozwala im na ustalenie nowej strategii handlowej. 

Kto korzysta z handlu lewarowanego? 

Chociaż kryptowaluty są bardzo zmienne, mało prawdopodobne jest , aby handlując w oparciu o stosunek 1:1, Bob stracił całe 100 GBP w krótkim czasie, bo to wymagałoby 100% spadku wartości kupionych przez niego aktywów.

Dojrzałe aktywa, takie jak aktywa w walutach obcych będące w posiadaniu traderów forex, podlegają znacznie mniejszym wahaniom niż kryptowaluty. Wartość walut obcych w ciągu dnia zmienia się o zaledwie ułamek procenta, dlatego dla traderów forex handel lewarowany jest legalnym sposobem na zwiększenie ekspozycji rynkowej.

Odpowiednikiem takich działań w krypto jest handel stablecoinami. Stablecoiny zostały zaprojektowane tak, aby ich wartość w niewielkim stopniu odchylała się od stosunku 1:1, w ten sposób wspierając korzystanie z nich w handlu lewarowanym. Niemniej kilka ostatnich wydarzeń, kiedy to stablecoiny znacząco odeszły od ustalonych odniesień lub całkowicie się załamały, wskazuje, że przy kryptowalucie ryzyko jest znacznie większe niż w przypadku walut tradycyjnych.

Lewarowany handel kryptowalutą najczęściej stosowany jest przez traderów, którzy poprzez wzmacnianie wahań rynku dążą do osiągnięcia dużych zysków w krótkim terminie. Bez zastosowania efektywnych strategii hedgingowych jest to niezmiernie ryzykowne.  

Zalety handlu lewarowanego 

Handel lewarowany umożliwia większą ekspozycję przy ograniczonym kapitale i/lub na rynkach o niewielkiej zmienności. Handel lewarowany stanowi przydatne narzędzie w ramach złożonej strategii handlowej zabezpieczającej przed potężnymi potencjalnymi wadami (strategią minimalizującą ryzyko i stanowiącą jego przeciwwagę jest hedging). 

Handel lewarowany jest bardziej efektywny kapitałowo, bo pozwala traderom lepiej wykorzystać posiadane środki. 

Wady handlu lewarowanego 

Najbardziej oczywistym minusem handlu lewarowanego są potencjalne znaczące straty w okresie silnych wahań rynkowych, a te są kluczową cechą handlu kryptowalutami.

Biorąc pod uwagę fakt, że rynek kryptowalutowy jest rynkiem niedojrzałym, nawet bardzo doświadczony trader nie jest w stanie przewidzieć wydarzeń, które mogą dramatycznie zmienić sytuację rynkową. 

Nawet niepotwierdzone plotki mogą spowodować potężne krótkoterminowe spadki, a te wywołać falę likwidacji pociągającą za sobą dalszą redukcję cen i kolejne margin calls.

    Handel lewarowany – podsumowanie

    • Handel lewarowany umożliwia prowadzenie transakcji o większym ryzyku niż pozwala na to posiadany kapitał, bo opiera się na pożyczce.  
    • Instytucje finansowe pozwalają na lewarowanie wartości posiadanego kapitału do ustalonego poziomu, określanego jako proporcja np.: 5:1 lub 5x.  
    • Zyski i straty są większe, proporcjonalnie do poziomu lewara.  
    • Chcąc złożyć zlecenie lewarowane, trzeba zapewnić rodzaj zabezpieczenia, które nazywane jest depozytem zabezpieczajacym.
    • Całkowita wartość transakcji = depozyt*lewar 
    • Do margin call dochodzi, gdy wartość pozycji tradera spada poniżej wymaganego poziomu.
    • Do likwidacji dochodzi, gdy na skutek spadku wartości lewarowanej pozycji depozyt zostaje wyzerowany.